Organ ve doku gelişimi açısından en kritik süreç olan ve bebeğin en hassas olduğu ilk on hafta geride kaldı. Geçtiğimiz hafta itibariyle fetal döneme giren bebeğin, büyümesi de hızlanmış durumda. Gebelikte 11. hafta bebeğin ağırlığı yaklaşık 7 gram, baş-popo uzunluğu ise 4-4.5 cm civarında.
Bebeğin yüzündeki tüm kemikler gelişmiş halde. Gözleri 26. haftaya kadar kapalı kalacak olan bebeğin, göz kapaklarının altındaki iris tabakası ise olgunlaşmaya devam ediyor. Ayrıca bebeğin saçları da bu hafta oluşmaya başlıyor. Bebek anne karnında sallanma, gerinme gibi hareketler yapıyor, hatta esniyor ve hıçkırıyor ancak anne adayı henüz bu hareketleri hissedemiyor.
Bebeğin beyin yapısı bu hafta oluşmaya başlıyor. Karaciğeri safra, pankreası ise insülin salgılamaya başlayan bebeğin, bağırsak hareketleri de gerçekleşiyor. Ses telleri oluşan bebek artık ses çıkarabilecek duruma geldi bile. Bu haftalarda plasentadaki kan damarları, bebeğin bu büyümesi ile başa çıkabilmek ve bebeği gelişmesi için besleyebilmek adına sayıca artacak ve büyüyecek. Böylece görevini yerine getirmeye başlayacak olan plasenta sayesinde bebek ve anne arasında kan dolaşımı başlamış olacak.
İkili Tarama Testi erken tanıda önemli
İkili Tarama Testi, bebekte trizomi 21 (down sendromu) ve trizomi 18 gibi kromozomal anomalilerin varlığını taramak amacıyla yapılır. Bu test, bebeğin baş-popo uzunluğunun 45-84 mm arasında olduğu herhangi bir dönemde yapılır ve bu da çoğunlukla 11.-14. haftalar arasına denk gelir.
Bebeğin ense kalınlığı sonuçları ile anne adayının kanındaki beta HCG ve PAPP-A değerlerine, anne adayının yaş riski de eklenerek bir sonuç elde edilir. Trizomi 21 ve trizomi 18 gibi kromozomal anomaliler ile artmış ense kalınlığı arasında ciddi bir ilişki bulunduğundan, bebeğin ense kalınlığı değeri, bu test açısından oldukça önemlidir. Testte ortaya çıkan sonuç, negatif ya da pozitif olarak değerlendirilse de, asla bebeğin %100 sağlıklı ya da hasta olduğunu söyleyemez. Ancak yüksek riskli bir sonuçla karşılaşılması durumunda, kesin tanı için ileri tanı tetkiklerinin yapılması uygun olacaktır.
Bulantı azalıyor, iştah artıyor
Gebelikte 11. hafta, anne adayının bulantı ve kusma şikayetleri oldukça azalır. Bu durum, iştahta da bir artış yaratır. Anne adayının artık hem kendi hem de bebeği için beslenmesi ancak bunu yaparken de doğru ve sağlıklı beslenmeden ödün vermemesi gerekir. Gebelikte yaşadığı hormonel değişiklikler sebebiyle mide ekşimesi ve şişkinlik yaşayan anne adayları, yavaş yemek yiyerek ve gaz üreten besinlerden uzak durarak rahatlayabilir.
Anne adayları, bu haftalarda karın ve kasık ağrıları ile karşılaşabilir. Bu ağrı, rahmi karın duvarına bağlayan yuvarlak bağ dokusunun, bebeğin büyümesine ayak uydurmak için gerilmesi sebebiyle ortaya çıkar. Ayrıca baş ağrısı da anne adaylarının bu haftalarda yaşayabileceği sorunlar arasında yer alır. Bu sorun ise artan kan üretiminin bu haftalarda yavaşlaması ve kalbin bununla başa çıkmak için daha fazla ve daha hızlı pompalama yapmak zorunda kalmasından kaynaklanır. Anne adayının halsizlik ve sürekli uykulu olma halleri de devam edebilir.
Gebelikte 11. hafta rahim büyük bir portakal büyüklüğündedir. Bu durum, anne adayında sık idrara çıkmaya neden olabilir. Ayrıca genital akıntılarda da artış görülebilir. Beyaz ya da krem rengi kokusuz akıntılar normal olmakla birlikte farklı türde akıntılar görüldüğünde doktora danışılmasında fayda vardır.
