Kalsiyum, kadınların hayatında önemli bir yere sahiptir. Özellikle de gebelikte kalsiyum alımı, anne adayları için oldukça büyük önem taşır. Kemiklerin sağlıklı gelişimini sağlamasının yanı sıra kalsiyumun vücut için daha birçok faydası vardır. Kalsiyum ile ilgili merak edilen her şeyi anne adayları için ele aldık. Kalsiyum nedir, ne işe yarar, hangi besinlerde bulunur, gebelikte neden kalsiyum ihtiyacı artar, gebelikte kalsiyum ilaç takviyesine gerek var mı? ve merak edilen daha birçok sorunun cevabını yazımızda bulabilirsiniz.
Kalsiyum nedir, ne işe yarar?
Kemik ve dişlerin gelişiminde rol almasıyla bilinen kalsiyum, aynı zamanda kas-sinir sisteminin normal çalışmasını, kolesterol düzeyinin normal seviyede tutulmasını, kanın pıhtılaşmasını, kan basıncının normal düzeyde seyretmesini, kalp atışlarının normal düzeyde ve ritmik olmasını, hücresel çalışmaların düzenli ve sürekli olmasını, sindirim ve metabolizmada görev alan enzimlerin etkin duruma geçebilmesini sağlamak gibi daha birçok önemli görev üstlenir.
Özellikle de kadınların günlük belli miktarda kalsiyum alması oldukça önemlidir. Kemik yapımının hızlı bir şekilde devam ettiği ‘ergenlik’ döneminde, rahim içinde bebeğin geliştiği ‘gebelik’ döneminde, annenin bebeğini emzirdiği ‘emzirme’ döneminde ve kemik yapılarının hızlı bir şekilde erime riskinin arttığı ‘menopoz’ döneminde vücudun kalsiyum ihtiyacı oldukça fazladır.
Bu dönemlerde yeterli miktarda kalsiyum almayan kadınların kalsiyum ihtiyaçları, kemik, diş ve yumuşak dokularda bulunan kalsiyum rezervlerinden karşılanmaya başlar. Bu durum ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Kalsiyum eksikliği sonucu dişler ve kemikler kolayca kırılabilir ve diş etleri hasar görebilir. Ayrıca dilde, dudaklarda, parmaklarda duyu değişiklikleri, diş çürükleri, diş eti sorunları, kaslarda kramp, çarpıntı, eklem ağrıları ve uyku bozuklukları gibi belirtilere de kalsiyum eksikliğinde rastlanır.
Kalsiyum eksikliği kadar fazlalığı da insan sağlığı için olumsuz sonuçlar yaratabilir. Günlük ihtiyacının çok üstünde kalsiyum tüketen kişilerde, böbrek taşı, kabızlık, karın ağrısı, aritmi, baş ağrısı, bulantı, kusma, yorgunluk, bitkinlik, hipertansiyon, kemik ve eklem ağrıları gibi birçok rahatsızlık görülme ihtimali bulunur.
Gebelikte neden kalsiyum ihtiyacı artar?
Gebelikte anne adayının, kemik erimesi, diş çürümesi veya diş kaybı gibi sağlık sorunlarıyla karşılaşmaması için günlük 1000 mg kalsiyum tüketmesi önem taşır. Çünkü bu dönemde yeterli miktarda kalsiyum almayan anne adayının bebeği, sağlıklı kemik ve kıkırdak oluşumu için gerekli olan kalsiyumu ihtiyacını, anne adayının kemiklerinden karşılar. Özellikle de gebeliğin son üç ayında hızlı gelişim dönemine giren bebek, anne adayından yüksek oranda demir ve kalsiyum alır. Bu durum, anne adayında kalsiyum eksikliğine yol açmakla birlikte, ilerleyen yıllarda kemik erimesinin meydana gelmesine de zemin hazırlar.
Gebelikte kalsiyum ilaç takviyesine gerek var mı?
Gebe bir kadının günlük ihtiyacı olan 1000 mg kalsiyum, yeterli ve dengeli bir beslenme sayesinde tamamen doğal yollardan karşılanabilir. Gebelikte demir ihtiyacı hiçbir koşulda sadece beslenmeyle karşılanamazken, kalsiyum için böyle bir durum söz konusu değildir. Günde 3 kase yoğurt yiyebilen ya da 3 bardak süt içebilen bir anne adayı, günlük kalsiyum ihtiyacının önemli bir kısmını karşılamış olur. Geriye kalan az miktardaki ihtiyacı ise, gün içerisinde yemiş olduğu sebze, meyve ve diğer besinlerden alacağı için, ek olarak kalsiyum ilaç takviyesi almasına gerek kalmaz.
Hangi besinlerde kalsiyum bulunur?
Kuru bakliyat grubu: Susam, badem içi, soya fasulyesi, fındık başta olmak üzere, barbunya, nohut, bakla, kuru fasulye, mercimek, bezelye, yer fıstığı, ceviz içi ve kestanede kalsiyum bulunur.
Süt ve süt ürünleri grubu: Kaşar peyniri, çökelek, süt tozu başta olmak üzere, inek sütü, yoğurt, beyaz peynir ve kremada kalsiyum bulunur.
Tahıl ve tahıl ürünleri grubu: Mısır, pirinç, arpa, bulgur, ekmek, makarna ve tarhanada kalsiyum bulunur.
Et grubu: Balık eti ve yumurta başta olmak üzere, tavuk eti, sığır eti, koyun eti, karaciğer, sosis ve salamda kalsiyum bulunur.
Sebze grubu: Asma yaprağı, ıspanak, semizotu, marul ve bamya başta olmak üzere, enginar, domates, yeşil biber, taze fasulye, lahana, havuç, karnabahar, kabak, patlıcan, patates, pırasa, soğan ve pancarda kalsiyum bulunur.
Meyve grubu: Limon, portakal, mandalina, kiraz, kayısı, incir ve çilek başta olmak üzere, elma, muz, üzüm, ayva, erik, kavun, karpuz, şeftali, armut ve narda kalsiyum bulunur.
Ayrıca; tahin helvası, pekmez, yeşil ve siyah zeytin önemli kalsiyum kaynakları olup bal ve tereyağında da kalsiyum bulunur.
