Bebek, gebelikte 23. hafta itibariyle yaklaşık 28-29 cm baş-topuk uzunluğuna ve 450-500 gram ağırlığa ulaşmış durumda. İç kulakta duymayı sağlayan kemik oluşumları tamamlanan bebek, artık anne adayının bağırsak seslerini bile duyabiliyor.
Bu dönemde hala buruşuk ve şeffaf olan bebeğin cildi, yağ kitleleri oluştukça buruşukluğunu ve şeffaflığını kaybedip, normal insan cildine dönüşecek. Bebeğin akciğerleri hızla gelişim göstermeye devam etse de, henüz hayata tutunmasını sağlayacak kadar gelişimini tamamlamadı. Bebeğin pankreası da daha düzenli bir şekilde insülin salgılamaya başladı. Bu arada gebelikte 23. hafta itibariyle bebeğin kalp atışları, artık stetoskop ile de duyulabilir hale geldi.
Demir eksikliğine dikkat edilmeli
Bebek, anne karnında büyüdükçe hem kendisinin hem de anne adayının kan yapımında artış görülür. Artan kan üretimi sebebiyle hammadde ihtiyacı da artar. Yorgunluk, bitkinlik, halsizlik ve nefes darlığı gibi belirtiler kansızlığa işaret eder. Kan üretimi için gereken temel hammadde ise demirdir. Demir, doğal olarak kırmızı et, tavuk, yeşil mercimek ve yumurta sarısı gibi besinlerde daha çok görülür. Anne adayının, gebelik süresince demir açısından zengin besinleri sık tüketmesi gerekir. Ancak bu besinlerin tüketilmesi, kansızlığın tedavisinde yeterli olmazsa ve anne adayında kansızlık belirtileri görülürse, doktor anne adayında kan sayımının yapılmasını isteyip, çıkan sonuca göre demir takviyesinde bulunabilir. Portakal suyu ise vücudun demir emilimini artırdığından, demir içeren besinler ve demir ilaçlarının yanında bir bardak portakal suyu tüketilmesi tavsiye edilir.
Preeklampsi rahatsızlığında erken tanı önemli
Gebeliğin bu haftalarında anne adayının el, ayak ve ayak bileklerinde ödem meydana gelebilir. Bu durum, özellikle de anne adayının çok fazla ayakta durduğu günlerin akşamında ya da çok sıcak yaz günlerinde ortaya çıkar. Ancak vücuttaki ödeme, yüksek tansiyon ve idrarda fazla miktarda protein atılımı gibi belirtiler de eşlik ediyorsa, bu durum gebelik zehirlenmesi olarak da bilinen preeklampsi rahatsızlığına işaret ediyor olabilir. Bu rahatsızlık, aslında zehirlenme ile ilgili olmayıp, rahim yatağını döşeyen ince kıvrık arterlerin aşırı daralması sonucu plasentanın bebeği besleyememesinden kaynaklanır.
Genel olarak gebeliğin üçüncü trimesterinde görülen bu rahatsızlık eğer hafif atlatılırsa sorun teşkil etmeyebilir ancak ağır seyrederse bebeğin gelişiminde ciddi sorunlara yol açabilir. Tüm gebeliklerin %6-7’sinde görülen bu rahatsızlıkta erken tanı kritik önem taşır. Bu sebeple eğer vücutta aşırı ödem durumu söz konusuysa, anne adayının tansiyon kontrolü ve idrar tahlili için doktoruna başvurması tavsiye edilir.
